Begraafplaats

De oude begraafplaats, een botanisch en mycologisch  paradijs


De Gemeente De Wolden streeft er naar om het onderhoud van het groen waar mogelijk, uit te voeren met oog voor natuurwaarden.  In het oude gedeelte van de begraafplaats (het dichtst langs de route) staan zeer oude grafmonumenten. Zeer bijzonder is dat er zelfs nog een aantal houten zerken staan die door de droogte van het gebied niet zijn vergaan. Het gebied wordt niet frequent bezocht en is functioneel niet meer in gebruik. Daarom kan ecologisch beheer in dit gebied prima worden toegepast. 


De begraafplaats is aangelegd op schrale zandgrond. Op deze bodem heeft zich een typische vegetatie kunnen ontwikkelen met allerlei laagblijvende en langzaam groeiende soorten. Het is een heischraal grasland. Er komen meer plantensoorten voor en meer insecten en paddenstoelen dan in heide of grasland alleen. 

De planten groeien hier langzaam zodat er weinig gemaaid hoeft te worden. Dit heeft het voordeel dat planten volop de gelegenheid krijgen om zaad te vormen en zich uit te zaaien. Eind juni wordt door de gemeente het gebied gemaaid. Een deel van de paden wordt meerdere keren gemaaid voor de toegankelijkheid.


Planten en dieren 

Margrieten en andere composieten bepalen het beeld. Bijzonder is de aanwezigheid van de Knolboterbloem. Verder vind je er soorten van de schrale grond zoals Tormentil,. Grasklokje, Muizenoor en heidesoorten. Hier en daar zijn hoekjes met Bosanemoon, Bosviooltjes en Daslook.

Zoogdieren als Egel, Eekhoorn en Das vinden hun weg naar de begraafplaats. Ook allerlei insecten, zoals Vuurvlinder en Blauwtjes zijn te zien, evenals talloze kevertjes en wantsen.

In een gebied met zoveel verschillende planten en insecten komen vanzelf meer vogels. Spechten, Boomklevers, Merels, Roodborstjes en vele andere vogels zijn te zien en te horen.

 

Paddenstoelen               

In heischraal terrein kan een aantal bijzondere paddenstoelen voorkomen. Wasplaten zijn de orchideeen onder de paddenstoelen: kleurrijk en soorten die hoge eisen stellen aan hun groeiplaats. Onderzoek tot en met 2019 leverde al 9 soorten wasplaten op. In 2020 kwamen daar nog 3 soorten bij: Papegaaizwammetje, Geurende wasplaat en Grauwe wasplaat. Alle 3 zijn het zeldzame soorten en met name de Grauwe wasplaat is uiterst zeldzaam en ooit maar eenmaal in Drenthe waargenomen. Naast wasplaten zijn nog meer bijzondere en zeldzame soorten gevonden, die alleen voorkomen op langdurig ongestoorde en niet bemeste grond. Drie soorten aardtongen, diverse koraalzwammen en satijnzwammen, en inmiddels al een vijftal soorten kluifzwammen zijn daar voorbeelden van. Dat er nu 12 soorten wasplaten en zoveel andere zeldzame soorten op een relatief klein gebied gevonden zijn, maakt de begraafpaats tot een paddenstoelen-hotspot in Nederland.

ranjegeel koraaltje Ramariopsis crocea
Papegaaizwammetje
Grauwe wasplaat
In 2023 is ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de natuurvereniging een boek gedrukt over de historie en de natuur van de begraafplaats in Zuidwolde. Er is samengewerkt met de Oudheidkamer Zuidwolde. Bert Steenbergen heeft namens de Oudheidkamer hoofdstukken geschreven over de geschiedenis van begraven in Zuidwolde en over de huidige begraafplaats die ca 200 jaar oud is. Jan-Erik Plantinga en Joop Verburg hebben geschreven over de uitzonderlijke natuurwaarde, waarbij vooral de paddenstoelen een rijkdom laten zien die deze begraafplaats tot wellicht het meest bijzondere gebied van Drenthe maken. Marga Kool heeft de eindredactie verzorgd en prachtige gedichten geschreven bij ieder hoofdstuk. Tenslotte heeft Henk Bosma uit Alteveer ook geheel vrijwillig de Layout verzorgd.  Dit boek is in museum De Wemme te koop voor  10,= zolang de voorraad strekt.