Bijenhotels in Zuidwolde
In maart 2012 is langs het Vlinderommetje nabij de Vlindertuin, een bijenhotel geplaatst met achterop een informatiepaneel. Alles wat je daar leest over het leven van de bijen, kun je ter plekke meemaken. Daarbij is ook een kleine demonstratiekast met plastic buisjes opgehangen. Het kijken naar wilde bijen (zowel de zandbijen als de metselbijen en de daarbij horende koekoeksbijen) blijkt geweldig leuk te zijn. Een goede opzet en een geschikte plaats zijn wel belangrijk. Het bijenhotel is na de nodige voorbesprekingen gemaakt door Kees Contant. Het bijenhotel staat in een ecologisch beheerde randzone van het dorp. Ter plekke is een overvloed aan wilde planten zoals Zandblauwtje, Biggenkruid, Duizendblad, Havikskruid, Margrieten, Kleine klaver en vele anderen.
Het paneel is voorbereid door Joop Verburg, Wankja Ferguson en Esther Metselaar en vormgegeven door Henk Bosma. Foto’s zijn van Anne Jan Loonstra en Joop Verburg.
Een tweede bijenhotel is in 2014 geplaatst bij Idylle van het Vlinderommetje aan de oostrand van industrieterrein Zuiderkerkes II. Dit bijenhotel is gemaakt door Albert Dragt uit Zuidwolde.
In 2023 is gekozen voor een groter aantal kleine insectenhotels die verspreid in het hele dorp kunnen worden opgehangen. Reden daartoe is dat wilde bijen een beperkte actieradius hebben: bij sommige soorten minder dan 100 meter. Bovendien is het dan minder eenvoudig voor parasieten om deze broedkamers te vinden en binnen te dringen.
Informatie over materialen en bouw:
Zelf een insectenhotel maken
-
Het bijenhotel (insectenhotel) moet op het zuiden staan op een zonnige plek. In de directe omgeving moeten veel bloeiende planten en heesters staan die samen het hele jaar voor nectar en stuifmeel zorgen (denk aan Wilg, Sleedoorn, Meidoorn, Vuilboom, Roos, Brem, Braam en allerlei wilde planten die in verschillende perioden van het jaar bloeien.
-
Het grote bijenhotel, een hardhouten frame dat aan een zijde afgesloten is met het informatiepaneel, is tussen twee eiken palen neergezet op het zuiden en wordt van bovenaf beschermd door een klein dakje.
-
Een alternatief is een klein insectenhotel van 4 plankjes met een dikte van 18 a 22 mm en ter lengte van 14 tot 20 cm en zo met een binnenruimte van 12x12 cm tot 18x18 cm
-
Wanneer de plankjes 14 cm breed zijn moet het de vulling met houtblokken en bamboe etc. een lengte van 12 á 13 cm hebben.
-
Deze plankjes worden aan de achterzijde aan een vierkant plaatje van de juiste afmeting afgewerkt. (b.v. multiplex)
-
Er wordt voor de vulling gebruik gemaakt van steen, hout, riet, bamboe, vlier- en braamtakken. (Bamboe blijkt het beste en gedurende meer jaren te werken. Na verloop van ca 5 jaren moeten de bamboepijpjes en houtblokken wel eens vervangen worden.)
-
Bij bamboe moet er steeds op gelet worden dat er een knoop aan de achterkant zit, zodat de pijpjes aan de achterzijde dicht zijn.
-
De diepte van de boorgaten moet bij bovengenoemde afmetingen maximaal 12 cm zijn.
-
Er is gebruik gemaakt van bamboe met een lengte van max 12 á 13 cm en met een inwendige diameter van ca 4 tot 10 mm.
-
Ook de boorgaten zijn gemaakt van 4 tot 10 mm diameter.
-
De boorgaten en de bamboepijpjes moeten zo strak mogelijk afgewerkt (zo min mogelijk splinters aan de rand) Met schuurpapier of een vijltje kunnen de eventuele splinters weggewerkt worden.
-
Wanneer bundels van bamboe worden gebruikt is het goed om die strak te omwikkelen met een strook Ducktape, zodat alles strak met elkaar verbonden is.
-
In het grote insectenhotel zijn twee aan de open zijde schuin afgesneden bundels met bamboe verticaal aangebracht. De ene bundel met de open zijde omhoog; de andere met de open zijde omlaag. Je kunt met eigen fantasie een insectenhotel indelen.
-
Aan de voorkant wordt een metaalraster (met centimetergaas) gebruikt om te voorkomen dat er al te gemakkelijk delen van het bijenhotel door vogels e.a. uitgepeuterd kunnen worden
-
De kleine vierkante insectenhotels kunnen het eenvoudigst met punt naar boven worden opgehangen aan een schroef op spijker. En in de volle zon natuurlijk.
-
Het demonstratiekastje is gemaakt door Jan Bisschop uit De Wijk. Het heeft een klep aan de oostzijde zodat er bij inspectie geen direct zonlicht valt op de buisjes.
-
Het informatiepaneel is geprint op sandwitchplaat door HAGECA reclamedrukwerk uit Zuidwolde.
Ervaringen:
-
Van af het begin hebben verschillende soorten wilde bijen gebruik gemaakt van de nestgelegenheden.
-
Van de gaten in steen (poriso) wordt in Zuidwolde door de bijen nauwelijks gebruik gemaakt maar wel vaker door metselwespen. Dat is ook prima.
-
De kleinste gaatjes zijn zeer veel gebruikt door bijvoorbeeld Tronkenbijtjes.
-
Ook bladsnijders vinden de weg naar het bijenhotel.
-
De verticale bundels zijn zeer populair (zowel de opening beneden als de opening boven)
-
Het demonstratiekastje laat zien wat de bijen en andere bewoners doen. Nadeel is dat in de plastic buisjes eerder schimmel optreedt waardoor veel broed verloren gaat.
-
Bij het bijenhotel is vaak meer te zien dan alleen metselbijen: Koekoeksbijen, Sluipwespen (zoals de Goudwesp) en andere gasten maken een bezoek steeds interessant.
-
Regelmatig moeten spinnenwebben even weggeveegd worden, omdat de bewoners daar last van hebben.

Kinderen maken een klein insectenhotel
-
Natuur en Milieufederatie Drenthe hebben de Vlindertuin in Zuidwolde in beeld gebracht met een filmpje. In het kader van 'Heel Drenthe zoemt', dat bij-vriendelijke initiatieven in de provincie activeert, ondersteunt en verbindt, is de Vlindertuin op de bijenkaart gezet.
http://www.nmfdrenthe.nl/bijen-kaart/vlinderommetje-zuidwolde/
Voor vragen, opmerkingen of bijzondere waarnemingen:
info@natuurverenigingzuidwolde.nl
Of bij Joop verburg (joopverburg@natuurverenigingzuidwolde.nl)
|
Grote bladsnijder maakt het gat met broedcellen dicht met fijngekauwd blad |
De directe omgeving van het bijenhotel is schrale zandgrond en bloemrijk met soorten als Zandblauwtje, Biggenkruid, Margrieten en havikskruid. |